Bittere oogst. Aantekeningen bij het samenstellen van een bloemlezing

Hoe gaat de bloemlezer te werk? Bittere oogst is de bloemlezing met Poolse poëzie uit de twintigste eeuw die Gerard Rasch met geld van de Nihoff-prijs samenstelde. In een artikel voor TSL gaat hij in op zijn overwegingen. Veel dichters opnemen met een gedicht of twee, of liever weinig namen die uitgebreid geïntroduceerd worden? Hoe bepaal je de volgorde – op het jaar van debuteren of liever per generatie? En zijn alle dichters wel even geschikt om in het Nederlands vertaald te worden?

Lees verder: Bittere oogst. Aantekeningen bij het samenstellen van een bloemlezing

De Poolse wrong: korte geschiedenis van de Poolse poëzie

‘Pools’ betekent volgens Van Dale ook: vreemd, onordelijk, ruw; een ‘Poolse landdag’ (waar het ‘Pools toegaat’) is een rommelige en rumoerige vergadering; ‘zat als een Pool’ is zéér zat; een ‘Poolse vlecht’ is een door luizen vervuilde, viltige haardos. Deze minder vleiende betekenissen zijn afkomstig uit de 18e eeuw, de vervalperiode van het ooit zo machtige Polen en zijn eigen ideologie, het sarmatisme. Het sarmatisme (naar de Sarmaten, volgens de oude geschiedschrijvers de oorsponkelijke Slaven die het gebied bewoonden dat later Polen kwam te heten) behelsde de overtuiging dat de Polen, en dan vooral de kleine en middelgrote adel, de ware Slaven waren. Ze verzetten zich tegen invloeden uit het Westen, de steden en de macht van de kosmopolitische grootadel. En ze voerden als katholieken voortdurend oorlog met hun buren, de protestantse Zweden, de orthodoxe Russen en de mohammedaanse Turken.

Lees verder: De Poolse wrong

Vertalen in tijden van liefde. Dankwoord Martinus Nijhoff Prijs

Op een dag in juni vroeg ik me hardop af: ‘Zou mijn huisbaas me persoonlijk feliciteren, als ik de Nijhoff-prijs kreeg?’ Een relevante vraag, want mijn huisbaas is een beetje snobistisch. Een irrelevante vraag, want ik dacht dit jaar helemaal niet aan de Nijhoff-prijs. En twee dagen later opende ik slechts lichtelijk nieuwsgierig de envelop van het Prins Bernhard Fonds. Wat ik het eerst waarnam van de inhoud, was het getal 100.000, en ik begreep. Ik geloofde mijn ogen direct. Een dag later won ik in de giroloterij voor het eerst honderd gulden en stelde mijn verzekeringsmaatschappij me nog eens een premierestitutie ten bedrage van ƒ11,34 in het vooruitzicht. Het was dus een goede week. Geluk komt zelden alleen.

Lees de tekst van een rede uitgesproken in de Amstelkerk op 5 november voor een kring van collega’s en andere belangstellenden: Vertalen in tijden van liefde.